Wat is een proeftijd en waarom wordt deze gebruikt?
Een proeftijd is een periode aan het begin van een arbeidsovereenkomst waarin zowel de werknemer als de werkgever de overeenkomst direct kunnen beëindigen. Deze periode wordt vaak gebruikt om te beoordelen of er een goede match is tussen de werknemer en het bedrijf. In de praktijk biedt het voor werkgevers de mogelijkheid om zonder langdurige juridische verplichtingen te kijken of iemand geschikt is voor de functie.
Welke regels gelden er voor de duur van een proeftijd?
De duur van een proeftijd is wettelijk vastgelegd en verschilt afhankelijk van het type arbeidsovereenkomst. Voor tijdelijke contracten korter dan twee jaar mag de proeftijd maximaal één maand bedragen. Voor contracten van twee jaar of langer, of voor contracten voor onbepaalde tijd, bedraagt de maximale proeftijd twee maanden. Een langere proeftijd dan wettelijk toegestaan is niet rechtsgeldig en kan als nietig worden beschouwd door de rechter.
Proeftijd bij een tijdelijk contract
Bij tijdelijke contracten korter dan zes maanden is het zelfs verboden om een proeftijd af te spreken. Als het tijdelijke contract zes maanden of langer duurt, mag een proeftijd van maximaal één maand worden opgenomen. Alleen als in de cao afwijkende afspraken zijn opgenomen, mag hiervan worden afgeweken.
Proeftijd bij een vast contract
Bij een arbeidscontract voor onbepaalde tijd mogen werkgevers en werknemers een maximale proeftijd van twee maanden afspreken. Dit moet wel schriftelijk worden vastgelegd in het contract of de arbeidsovereenkomst. Wordt dit nagelaten, dan geldt er geen proeftijd, ook al zijn beide partijen het erover eens.
Wat gebeurt er als iemand tijdens de proeftijd stopt?
Zowel de werkgever als de werknemer mogen tijdens de proeftijd de arbeidsovereenkomst direct beëindigen zonder opzegtermijn. Ook is er geen opzegverbod van toepassing tijdens de proeftijd. Het beëindigen hoeft niet via het UWV of kantonrechter, wat het proces laagdrempelig en eenvoudig houdt. Wel mag de opzegging niet discriminerend of onbehoorlijk zijn; anders kan er sprake zijn van misbruik van recht.
Heeft de werknemer recht op een uitkering bij ontslag in de proeftijd?
Als een werknemer wordt ontslagen tijdens de proeftijd, bestaat er in beginsel recht op een WW-uitkering mits aan de overige voorwaarden voor deze uitkering wordt voldaan. Wel kan de reden van ontslag invloed hebben op de duur van een eventuele wachttijd. Bij vrijwillig vertrek kan het recht op een uitkering vervallen.
Waarom is kennis van de proeftijd belangrijk voor werkgevers?
Een correcte toepassing van de proeftijd voorkomt juridische conflicten en financiële risico’s. Werkgevers doen er verstandig aan om arbeidscontracten zorgvuldig op te stellen en zich te laten adviseren door een jurist bij twijfel. Ook helpt het bij goed personeelsbeleid, omdat een eerlijke en transparante start de basis legt voor een duurzame arbeidsrelatie.
